Κρήτη – το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας και πέμπτο της Μεσογείου. Με μακρά ιστορία (τα ευρήματα στο νησί μαρτυρούν την παρουσία πολιτισμού απ’ την 3^η χιλιετία πρό Χριστου), ιδιαίτερο χαρακτήρα & γεωγραφική θέση (και ορεινή & πεδινή, και αγροτική & αστική, μοντέρνα & παραδοσιακή ταυτόχρονα, στο μεταίχμιο μεταξύ Αφρικής και Ευρώπης) και μοναδική γαστρονομική ταυτότητα. Το κρασί δεν θα μπορούσε να λείπει απ’ το πάζλ! Με εξίσου αρχαίες καταβολές στο νησί (το αρχαιότερο πατητήρι στον κόσμο, ηλικίας μεγαλύτερης των 3.500 χρόνων έχει ανακαλυφθεί στην περιοχή του Βαθύπετρου!

Δεν θα ΄πρεπε επομένως να μας ξενίζει η ανερχόμενη παρουσία του κρητικού αμπελώνα στο σύγχρονο οινικό γίγνεσθαι. Αυτό όμως που προκαλεί εντύπωση, κόντρα ίσως στην (συχνά απαντούμενη) νεοελληνική κακοδαιμονία, είναι η αλληλεγγύη και η συμπόρευση των οινοποιών της νήσου με ένα και μοναδικό σκοπό: την ανάδειξη του τοπικού οινικού πλούτου και ποικιλιακού πλουραλισμού! Με αφετηρία το 2006 και το Νομό Ηρακλείου, δημιουργήθηκε το Δίκτυο Οινοποιών του Νομού (στο οποίο αργότερα προστέθηκαν και οι Οινοποιοί Λασιθίου), το οποίο οδήγησε εντός 2 χρόνων  στην Δημιουργία του Δικτύου Οινοποιών Χανίων & Ρεθύμνου. Ενω οι δυο φορείς εξακολοθούν να είναι ανεξάρτητοι, όταν πρόκειται για την ανάδειξη των κρασιών του νησιού συνασπίζονται υπό το σήμα “Wines of Crete”, καρπός του οποίου είναι τα “Οινοτικά”.

Αλλά για τί ακριβώς μιλάμε όταν αναφερόμαστε στον κρητικό αμπελώνα; Πάρτε χαρτί και σημειώστε: συνολική έκταση 4.200 εκτάρια, με ετήσια παραγωγή 46.000 τόνων σταφυλιού, 33 οινοποιοία σπαρμένα στους 4 Νομούς (με το Ηράκλειο να έχει την μερίδα του λέοντος φυσικά), υψόμετρα από 0 έως 1.000 μέτρα. Ποικιλιακά η μεγαλόνησος μπορεί να περηφανεύεται για την πλειάδα τοπικών ποικιλιών, όπως οι αρχόντισες λευκές Βιδιανό και Βηλάνα – η πρώτη μάλιστα αντιπροσωπεύει το 23% της συνολικής παραγωγής του νησιού! Ή οι ξεχωριστές ερυθρές Μαντηλάρι, Κοτσυφάλι και Λιάτικο. Αλλά – κι εκεί έγκειται η ιδιαιτερότητά του τόπου – έχει τιθασεύει, δίνοντας ξεχωριστό χαρακτήρα, διεθνείς ντίβες όπως το καμπερνέ σοβινιόν, το μερλό, το συρά (ακόμα και το σαντσιοβέζε!) ή το σαρντονέ.

Γενναία γεύση όλων πήραμε στα τελευταία Οινοτικά στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία», την Κυριακή 5 Νοεμβρίου 2017, όπου βρέθηκαν 25 οινοποιεία του νησιού σερβίροντας στο οινικό κοινό πάνω από 250 ετικέτες κρητικού κρασιού. Δεν θα μπορούσαμε να λείπουμε απ΄την γιορτή αυτή. Μην περιμένετε όμως αναλυτική καταγραφή όσων δοκιμάσαμε…πολύ απλά γιατί χάσαμε την μπάλα (και το μέτρημα) μετά το πρώτο μισάωρο. Ξεχωριστά, ιδιαίτερου χαρακτήρα κρασιά, εξωστρεφείς και σκερτσόζοι οινοποιοί μας έκαναν να παραμιλάμε για μέρες (γιατί νομίζετε ότι το άρθρο αυτό ανεβαίνει με τόση καθυστέρηση, ε;).

Θα αρκεστούμε μόνο σε επιλεκτικές αναφορές σε κάποια κρασιά που απλώς φέρνουν ιδιαίτερες μνήμες σ’ εμάς – χωρίς καμιά διάθεση να τα ξεχωρίσουμε απ’ τα υπόλοιπα: το εκπληκτικά ανθικό στη μύτη (δάφνη και δεντρολίβανο μεθάνε!) με το πληθωρικό στόμα “Δαφνί” του Κτήματος Λυραράκη, το “Klima Vidiano” του Καραβιτάκη που θυμίζει πρωτοκλασάτο σαρντονέ, η πολύπλοκη “ENOTRIA” του Δουλουφάκη (ένα μπλέντ Βηλάνας, Σοβινιόν Μπλαν και Μοσχάτου) καθώς και ο “Άσπρος Λαγός” του (100% βιδιανό) με το πλούσιο, λιπαρό στόμα όπως και το “Φραγκόσπιτο” του Γαβαλά – ένα χαρμάνι Μαλβαζίας και Μοσχάτου Σπίνας με λουκούμι τριαντάφυλλο στη μύτη και νύξεις εσπεριδοειδών. Από ερυθρά ακόμα παραμιλάμε με το μπλέντ του 2016 “Κοτσιφάλι – Σιρά” (90%/10%) του Ρου (μαλακωμένες τανίνες και νότες βανίλιας). Τρομερό και το φρέσκο “Μανδηλάρι” του ’17 του Λυραράκη – εξίσου ιδιαίτερο και με νεύρο το “Λιάτικό” του. Αξεπέραστος διαχρονικά ο (ευρθρός) “Άσπρος Λαγός” του Δουλουφάκη: εκπληκτική συμπύκνωση, ώριμα φρούτα και καλή δομή σε ένα μονοποικιλιακό καμπερνέ που ξεχωρίζει. Τέλος μοναδική η πρώτη προσπάθεια nouveau κρασιού του Γαβαλά, α λα Μποζολέ : από 100% βιολογικό μαντηλάρι μας τρέλανε με το φρούτο και την φρεσκάδα του!

Κάπου εδώ όμως θα κλείσουμε γιατί, ενόσω γράφουμε, μια βηλάνα στο ποτήρι μας μάς έχει ζαλίσει και πάλι θα χάσουμε το μέτρημα. Ζητούμε συγγνώμη απ΄τους οινοποιούς που ξεχάσαμε…του χρόνου θα επανέλθουμε!

Όσο για εσάς: εντρυφείστε στον κρητικό αμπελώνα. Έχει πολλά να δώσει ακόμα αλλά επί του παρόντος δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από την υπόλοιπη οινική Ελλάδα. Και αν δεν μας πιστεύετε δείτε εδώ τί δουλειά έχουν κάνει οι άνθρωποι: http://www.winesofcrete.gr/

Αυτά και –χικ- στην υγειά μας!